ثانياً: خصائص الصديق
مدير الموقع
الخميس 8 مايو 2008 م
<p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وهي فضائله التي اختص بها دون باقي الصحابة فهي بمثابة خصائص لا مناقب يشاركه فيها الآخرون؛ فهو لذلك أفضل الصحابة شاركهم في فضائلهم وتفرد عنهم بما اختص به دونهم.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: red; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">من هذه الخصائص:<a name="_Toc72382068"><o:p></o:p></a></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><span style="mso-bookmark: _Toc72382068"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: red; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">أول الناس إسلاماً:</span></b></span><span style="mso-bookmark: _Toc72382068"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: red; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لا شك أن السبق المجرد لا مزية له ما لم يقترن به المقصود منه، ألا وهو استغلال وقت السبق في العمل مما يعطيه الأولوية عند المقارنة بمن تأخر.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">فإذا عمل المتأخر أكثر وأنفع كان له الفضل وإن تأخر زمن نزوله إلى الميدان؛ لذلك قد يتخلف السابق ويتقدم اللاحق.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a3" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382069"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">القول بأن علياً أول الناس إسلاماً:</font></span></b></a><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إن القول بأن علياً أسلم قبل أبي بكر أو أن أبا بكر أسلم قبل علي، وبعضهم يلجأ إلى حل وسط، فيقول: أول من أسلم من الرجال أبو بكر، وأول من أسلم من الصبيان علي، لا معنى له غالباً إلا الجدل الفارغ ولا قيمة -له في الميزان- كبيرة؛ لأن الأفضلية والقيمة للعمل لا للزمن المجرد.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولذلك حينما ذكر الله تعالى فضل من آمن قبل الفتح على من تأخر من بعده لم يعلق الفضل بمجرد السبق في الزمن، وإنما علقه بالعمل الذي هو الإنفاق والقتال، فقال: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">لاَ يَسْتَوِى مِنكُم مَّنْ أَنفَقَ مِن قَبْلِ الْفَتْحِ وَقَـاتَلَ أُوْلَـئِكَ أَعْظَمُ دَرَجَةً مِّنَ الَّذِينَ أَنفَقُواْ مِن بَعْدُ وَقَـاتَلُواْ وَكُلاًّ وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'"> [الحديد:10]</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> وإلا فإن بعض المسلمين سبق في إسلامه الفتح لكنه لم يهاجر ولم ينفق ولم يقاتل وهؤلاء قال الله عنهم: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمْ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلايَتِهِم مِّن شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُوا</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'"> [الأنفال:72]</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لقد أسلم أبو بكر الصديق رضي الله عنهم أول الناس إسلاماً نفع الدين، وكذلك الأمة أعظم النفع، فكان أول داع في الإسلام بعد رسول الله صلى الله عليه وسلم، أسلم على يده وجوه المجتمع وصناديده، وأول خطيب، ودافع عن النبي صلى الله عليه وسلم بيده ولسانه فضرب ضرباً شديداً حتى سقط -لا يشك أحد في موته- وبذل ماله كله في نصرة الدين وقضاء حوائج رسول الله صلى الله عليه وسلم ليتفرغ للدعوة والتبليغ، فكان أحق الناس بقوله تعالى: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">((</span></b><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"><font color="#0000ff">لاَ يَسْتَوِى مِنكُم مَّنْ أَنفَقَ مِن قَبْلِ الْفَتْحِ وَقَـاتَلَ أُوْلَـئِكَ أَعْظَمُ دَرَجَةً</font></span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">))</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">[الحديد:10] الآية، وأحق الناس بموضع منة الله تعالى على نبيه صلى الله عليه وسلم وهو يقول له: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">((<span class="a"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt; mso-ansi-font-size: 13.0pt">أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ </span></span></span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">* </span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">وَوَضَعْنَا عَنكَ وِزْرَكَ </span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">*</span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> الَّذِى أَنقَضَ ظَهْرَكَ</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">))</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> [الشرح:</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">1-</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">3] <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">فيه شرح الله صدر نبيه وخفف عنه حمله الذي كاد يقصم ظهره. نعم أسلم علي رضي الله عنه في اليوم الأول لدعوة النبي صلى الله عليه وسلم وقد كان في بيته، لكنه كان صبياً في الثامنة أو العاشرة -في رأي- ولم يكن قادراً على الدفاع عنه بيد أو لسان، وليس عنده من مال بل كان هو نفسه في كفالة النبي صلى الله عليه وسلم مادياً ومعنوياً يأكل في بيته ويأوي إليه ويلبس مما ينفقه عليه، فهو أحد هموم النبي صلى الله عليه وسلم·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: black; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولذلك <span class="a1"><span style="COLOR: black; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt">نزل في حق الصديق رضي الله عنه من الآيات ما لم ينزل في حق غيره</span></span>.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a3" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382070"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">الآيات التي نزلت في الصديق:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382070"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">نزلت في حق الصديق رضي الله عنه آيات كثيرة منها:<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a3" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382071"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">آية الغار وفيها فضائل لأبي بكر:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382071"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">نزلت فيه رضي الله عنه وفي رسول الله صلى الله عليه وسلم لم يشركهما في شرفها وفضلها أحد من الأمة أو الصحابة رضي الله عنهم.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">يقول تعالى: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">إِلاَّ تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِى الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُواْ السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِىَ الْعُلْيَا وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'"> [التوبة:40]</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: AR-YE">.</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وفي هذه الآية من الفضائل التي اختص بها أبو بكر الصديق ما لا يحصى، منها:<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a3" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382072"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">اختصاصه بلقب (صاحبه):</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382072"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ففي الآية الكريمة يتفرد الصديق بلقب (الصاحب) المضاف إلى أشرف مصحوب: رسول الله صلى الله عليه وسلم إذ جاء اللفظ هكذا: (صاحبه).</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لقد كان لرسول الله صلى الله عليه وسلم آلاف الأصحاب لو أقسم أحدهم على الله تعالى لأبره، فلم يختر ربنا أحداً منهم يشرفه في القرآن كله بإضافته إلى نبيه صلى الله عليه وسلم بهذه التسمية غير أبي <span style="COLOR: black">بكر. <span class="a1"><span style="COLOR: black; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt">فيالها من مزية تفرد بها! ويا له من شرف تناهى وما انتهى!.</span></span></span></span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: black; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إن كل فضيلة تعلقت بالصحبة فأبو بكر أولى بها، وله منها السهم الأوفر؛ لأنه الفائز بلقب الصاحب في القرآن دون بقية الأصحاب.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لو كان لملك من الملوك عشرة وزراء، فأطلق على واحد من بينهم فقط لقب (وزير الملك) وكتب في ذلك مرسوماً ملكياً وأعلنه على الملأ، فإن الناس جميعاً سيعلمون أن هذا الوزير هو المقدم على بقية الوزراء، وإلا لما أفرده من بينهم بهذا اللقب مع أنهم جميعاً وزراؤه.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ومن هنا جاءت أفضلية الصديق على بقية الأصحاب بما فيهم عمر وعثمان وعلي؛ لأنه المختص من بينهم في القرآن بلقب صاحب النبي صلى الله عليه وسلم، فمن هو الأولى من صاحب النبي صلى الله عليه وسلم بمنصب الإمامة والخلافة؟! فليس عبثاً أن يكرمه الله تعالى فيخصه بلقب: (خليفة رسول الله صلى الله عليه وسلم) فلم يطلق على أحد غيره!</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><span dir="rtl"></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><span dir="rtl"></span>(صاحبه): قبل الإسلام وبعده وفي حياته ومماته صلى الله عليه وسلم.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">تفرد أبو بكر الصديق بصحبة النبي صلى الله عليه وسلم قبل الإسلام حتى صارت قريش تطلق عليه وعلى محمد لقب <span class="a1"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt"><font color="#333399">(صاحبك)</font></span></span> فإذا قالوا لأحدهما: (إن صاحبك قال أو فعل كذا وكذا) لا ينصرف الذهن إلا إلى الآخر! وجاء القرآن شاهداً ومؤكداً إذ أطلق هذا اللفظ <span class="a1"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt"><font color="#333399">(صاحبه)</font></span></span> مضافاً إلى النبي صلى الله عليه وسلم دون تصريح باسم أبي بكر ولا قرينة لفظية تميزه أو تخصصه، ومع ذلك لم يفهم أحد أو يدع أن المقصود به أحد غيره!</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وما ذلك إلا لأن هذا اللقب أو اللفظ قد صار علماً على أبي بكر وحده فلا يحتاج معه إلى اسمه الصريح أو قرينة أخرى تدل عليه·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">كان أبو بكر قبل الإسلام صفياً لرسول الله صلى الله عليه وسلم يصحبه في حله وترحاله، لا يفرق بينهما إلا الليل يأوي فيه كلٌ إلى بيته، واستمرا على هذه الصحبة بعد الإسلام إلى يوم وفاته صلى الله عليه وسلم، <span class="a1"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt"><font color="#333399">ثم استمرا متجاورين بعد مماتهما إلى اليوم!</font></span></span></span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">تأمل ماذا قالت قريش لأبي بكر يوم صدع النبي صلى الله عليه وسلم بدعوتهم إلى الإسلام قالت: <span class="a1"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt"><font color="#333399">لقد جن (صاحبك)</font></span></span>، وصبيحة الإسراء قالوا له: <span class="a1"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt"><font color="#333399">اسمع إلى ما يقول (صاحبك)</font></span></span>·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولما عزم على أن يهاجر قال له النبي صلى الله عليه وسلم: <span style="COLOR: blue">{</span></span></b><span class="a5"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">على رسلك يا أبا بكر لعل الله يجعل لك صاحبا</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">}</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">· حتّى إذا جاءه ليخبره أن الله قد أذن له في الهجرة قال: <span style="COLOR: blue">{</span></span></b><span class="a4"><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">الصحبة يا رسول الله!</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">}</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> قال صلى الله عليه وسلم: <font color="#6633ff">{</font></span></b><span class="a5"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#6633ff">الصحبة</font></span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#6633ff">}.</font></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">تقول أم المؤمنين عائشة رضي الله عنها: <span style="COLOR: blue">{</span></span></b><span class="a4"><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ما شعرت قبل ذلك أن أحداً يبكي من الفرح حتى رأيت أبا بكر يبكي حين أذن له رسول الله صلى الله عليه وسلم في صحبته</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">}.</span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ألا ما أعظم منزلة هذه (الصحبة)، منزلة تبكي لها الرجال دموعاً! إنها شرف لم يؤثر به رسول الله صلى الله عليه وسلم أحداً سوى (صاحبه) الذي اختار (صحبته)·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إنها صحبة المصير الواحد في أخطر رحلة وأحرج موقف يخلده الله تعالى قرآناً يتلى: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا</span></b></span><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">))</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> [التوبة:40]</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="a2" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382073"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#0000ff">الصحبة صحبتان:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382073"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><span dir="rtl"></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><span dir="rtl"></span>1- صحبة عارضة؛ لسبب تزول بزواله: كصحبة يوسف عليه السلام لصاحبي السجن، فإنها صحبة فرضها السجن الذي جمعهم، فما إن خرجا حتى نسياه وما ذكره أحدهما إلا بعد بضع سنين! وصحبة الرجلين المذكورين في سورة (الكهف) إذ جمعتهما التجارة، وكان المؤمن ناصحاً لصاحبه مخلصاً في نصيحته فلم يداهنه على كفره، بل بين له حقيقة حاله ودعاه إلى الإيمان بصراحة ووضوح، وهذا هو الواجب في حقه، وهو خير -ألف مرة- من آخر يصحب كافراً طيلة حياته فلا ينصحه ولا يدعوه إلى ترك ما هو عليه وتستمر الصحبة إلى الممات وهو يجامله ويداريه، فكيف يتصور مثل هذا من رسول الله صلى الله عليه وسلم مع (صاحبه)!!</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ألا ساءت الظنون وانتكست القلوب!</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وكما فعل الرجل المؤمن مع صاحبه الكافر من الدعوة والنصيحة كذلك فعل يوسف عليه السلام مع صاحبيه إذ قال: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">ياصَاحِبَىِ السِّجْنِ ءَأَرْبَابٌ مُّتَّفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ</span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-language: AR-YE"> * </span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">مَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِهِ إِلاَّ أَسْمَآءً سَمَّيْتُمُوهَآ أَنتُمْ وَءَابَآؤُكُمْ مَّآ أَنزَلَ اللَّهُ بِهَا مِن سُلْطَـانٍ إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ للَّهِ أَمَرَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'"> [يوسف:</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: AR-YE">39-</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">40]</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-language: AR-YE">.</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">2- صحبة لازمة؛ لاستنادها إلى سبب دائم لا يزول: كصحبة رسول الله صلى الله عليه وسلم لأبي بكر الصديق رضي الله عنه، ولو كانت كصحبة الرجلين في سورة الكهف -كما يقول المتهوكون </span></b><span class="a0"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">[</span></b></span><span class="a0"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">انظر مثلاً <span style="COLOR: blue">((</span>تفسير عبد الله شبر<span style="COLOR: blue">))</span> عند تفسير آية الغار في سورة التوبة]</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">- لانقطعت وما دامت إلى الأبد، ثم كيف يساء الظن برسول الله صلى الله عليه وسلم؟! أيتخذ النبي له صاحباً ثم لا يكون هو خير الأصحاب! ألا يحسن صلى الله عليه وسلم الاختيار؟ أم اختار لأسباب دنيوية عارضة؟ فكيف دامت صحبتهما طيلة هذه المدة وهو لا ينصحه ولا يردعه! أرأيت رجلاً مصاحباً لرجل صحبة دامت سنين طويلة ثم تبين لك أن مصالح دنيوية جمعت بينهما، وأن الرجل الثاني كان سيئاً في ذاته وأخلاقه ونواياه دون أن يكون ذلك السوء سبباً دافعاً لصاحبه أن يردعه أو ينصحه أو يتركه -على الأقل-؟ ألا تشك في صلاح الأول؟</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">أهكذا الظن بصفوة الرسل وخيرة الخلق وهو القائل: <font color="#6633ff">(لا تصاحب إلا مؤمناً ولا يأكل طعامك إلا تقي؟!)</font> وليس المقصود بالنهي الصحبة العارضة.</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لقد كانت صحبة النبي صلى الله عليه وسلم لـ (صاحبه) صحبة الدين والغايات العظيمة السامية، ولذلك قال صلى الله عليه وسلم: <span style="COLOR: blue">{</span></span></b><span class="a5"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لو كنت متخذاً من أهل الأرض خليلاً لاتخذت أبا بكر خليلاً ولكن صاحبكم خليل الرحمن</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">}</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">.</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وكذلك هي صحبة المشابهة والمشاكلة النفسية والأخلاقية والفكرية -ولابد- يقول النبي صلى الله عليه وسلم: <span style="COLOR: blue">{</span></span></b><span class="a5"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">الأرواح جنود مجندة، فما تعارف منها ائتلف وما تناكر منها اختلف</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">}</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">.</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولذلك اختاره رفيقاً له في الهجرة و(صاحباً) يؤنس وحدته ويبدد وحشته، ولولا هذه المشابهة والمشاكلة، والراحة والميول النفسية المتبادلة لما اختار صحبته في تلك الرحلة الخطرة الموحشة·</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إن المسافر سفراً عادياً يستغرق ساعة أو ساعتين لا يطيق أن يصحب في سفره القصير هذا إلا من ترتاح إليه نفسه ويطمئن فؤاده، فكيف برحلة شاقة عصيبة طالت أياماً، ثلاثاً منه في غار موحش في جبل منقطع عن العمران!</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إنها صحبة رجل الملمات والمهمات الصعبة، كما هي صحبة الإنسان للإنسان الذي ترتاح إليه النفس، وتأوي إليه آمنة مطمئنة. وإلا فإن الأمر كما قال الشاعر العربي:<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a6" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%; TEXT-ALIGN: center" align="center"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: red; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وقائل كيف تفارقتما<span style="mso-tab-count: 1">       </span>فقلت قولاً فيه إنصافُ<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a6" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%; TEXT-ALIGN: center; tab-stops: 113.35pt 148.8pt" align="center"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: red; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لم يك من شكلي ففارقته<span style="mso-tab-count: 1">    </span>والناس أشكال وآلافُ<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولو لم يكن أبو بكر رضي الله عنه من شكل النبي صلى الله عليه وسلم لما كانت صحبتهما صحبة العمر كله، بل صحبة استفرغت الحياة ثم اتصلت بعد الممات!<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a3" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382074"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">آثار الصحبة:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382074"></span><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">للصحبة آثارها في أخلاق الأصحاب وسلوكهم نتيجة تفاعل الصاحب مع صاحبه وتأثره بأخلاقه وتصرفاته· وكلما كانت الصحبة أصدق، والنفس أصلح وأكثر استعداداً للتأثر تجلت أخلاق الصاحب في صاحبه أكثر، حتى يمكن أن يكون صورة أخرى له تعكس ما في صورة الأصل من قسمات وملامح؛ لأن الأثر يعتمد على قوة المؤثر وعلى مدى صلاحية المحل للتأثر</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">يقول النبي صلى الله عليه وسلم: <span style="COLOR: blue">(</span></span></b><span class="a5"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">المرء على دين خليله فلينظر أحدكم من يخالل</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">)</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ويقول الشاعر العربي القديم:<o:p></o:p></span></b></p> <p class="05" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 0cm; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: center" align="center"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: red; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">عن المرء لا تسأل وسل عن قرينه <span style="mso-tab-count: 1">          </span>فكل قرين بالمقارن يقتدي</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: red; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">برزت آثار صحبة الصديق رضي الله عنه للنبي صلى الله عليه وسلم واضحة المعالم في علمه وإيمانه وفي سلوكه وأخلاقه، وكانت معالم هذه الآثار من البروز والوضوح ما يشكل دليلاً على صدق هذه الصحبة وقوة عراها وسمو مقاصدها وعلو منزلتها.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وسأتكلم بإيجاز عن هذه الآثار مرةً عن تجلياتها في علم الصديق وإيمانه، ومرةً عنها في أخلاقه وسلوكه</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">.</span></b></p>
التعليقات