تفرده بالمعية الخاصة
مدير الموقع
الأحد 11 مايو 2008 م
<p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">قول النبي صلى الله عليه وسلم الذي حكاه القرآن بقوله: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[التوبة:40]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> خطاباً لأبي بكر فيه إخبار من النبي صلى الله عليه وسلم موثق من الله تعالى بأن القائل -وهو رسول الله- وصاحبه -وهو أبو بكر- محفوفان بمعية الله وأن الله معهما·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وهذا لم يرد في القرآن عن أحد من الأمة غير أبي بكر، ولم يرد لاثنين بخصوصهما إلا لمحمد صلى الله عليه وسلم وأبي بكر رضي الله عنه وإلا لموسى وهارون عليهما السلام·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="a2" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382090"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#0000ff">المعية نوعان: عامة وخاصة:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382090"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">فالعامة: كما في قوله تعالى: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلاثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ وَلا خَمْسَةٍ إِلَّا هُوَ سَادِسُهُمْ وَلا أَدْنَى مِنْ ذَلِكَ وَلا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ مَا كَانُوا </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[المجادلة:7]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> وهذه شاملة لجميع الخلق مؤمنهم وكافرهم وهي معية العلم ولا فضل فيها لأحد·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إنما الفضل في المعية الخاصة كما في قوله تعالى: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[البقرة:153]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"> </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وقوله: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوْا وَالَّذِينَ هُمْ مُحْسِنُونَ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[النحل:128] </span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وهي معية التأييد والحب والرعاية والحفظ·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وهناك معية أخص، فهي أدل على الفضل من المعية الخاصة؛ لأن الفضل كلما كان أخص كان أدل على أفضلية من اختص به على غيره، كما لو كرم الأمير جيشه المنتصر ثم كرم قائد الجيش وجندياً واحداً معه، فهذا دليل على تميز ذلك الجندي وإلا لما قرنه الأمير بالقائد وخصهما معاً بالتكريم دون الآخرين</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">فقوله تعالى توثيقاً لما أخبر به نبيه صلى الله عليه وسلم صاحبه أبا بكر رضي الله عنه: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[التوبة:40]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> لم يكن لأحد سواهما· إن هذه المعية كانت لاثنين فقط هما: النبي صلى الله عليه وسلم وصاحبه أبو بكر رضي الله عنه، فهو أفضل الأمة بعد رسول الله صلى الله عليه وسلم وأولاها بالإمامة ومنصب الخلافة.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a0" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382091"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">معية الله لموسى عليه السلام دون قومه:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382091"></span><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لقد تعرض موسى عليه السلام وقومه إلى موقف عصيب مشابه لموقف النبي صلى الله عليه وسلم وصاحبه رضي الله عنه في الغار، لقد طردهم فرعون وجنوده حتى حصروهم أمام البحر وألجئوهم إليه فلم يكن لهم من منفذ! </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> فَلَمَّا تَرَاءَى الْجَمْعَانِ قَالَ أَصْحَابُ مُوسَى إِنَّا لَمُدْرَكُونَ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[الشعراء:61]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> موسى وقومه محصورون أمام البحر وحولهم فرعون وجنوده محيطون بهما، وتأمل التعبير القرآني كيف استعمل مع موسى لفظ: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> </span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">أَصْحَابُ مُوسَى </span></b></span><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">))[الشعراء:61]</span></b></font><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ومع محمد لفظ: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">(</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">صَاحِبِهِ</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">)</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> لكن صاحب محمد صلى الله عليه وسلم هادئ مطمئن سوى أنه حزين أو يقارب أن يكون كذلك، فيواسيه صاحبه رسول الله صلى الله عليه وسلم ويخفف من حزنه قائلاً: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[التوبة:40]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> أما أصحاب موسى فكانوا خائفين هلعين أيسين لا أمل عندهم في النجاة: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> </span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إِنَّا لَمُدْرَكُونَ </span></b></span><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">))[الشعراء:61]</span></b></font><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">فيجيبهم صاحبهم: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> قَالَ كَلَّا إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهْدِينِ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[الشعراء:62]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> ·</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">قال: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">(مَعىَ)</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">، ولم يقل: (معنا) كما قال النبي صلى الله عليه وسلم لصاحبه: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">((</span></b><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#0000ff">إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا </font></span></b></span><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">))[التوبة:40]</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">فنجاة أصحابه لا لأن الله معهم وإنما إكراماً لموسى عليه السلام وتبعاً له، بينما كانت نجاة الصديق رضي الله عنه صاحب النبي صلى الله عليه وسلم <span class="a3"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt"><font color="#333399">بالمعية الإلهية لا بالتبعية النبوية فقط،</font></span></span> فالله مع النبي صلى الله عليه وسلم وصاحبه، بينما هو مع موسى دون أصحابه·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وقال: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> </span></b></span><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهْدِينِ </span></b></span></font><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">))[الشعراء:62] </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">بينما قال النبي صلى الله عليه وسلم: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">{ إن الله معنا }.</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><span class="a3"><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><strong><font color="#333399">فمعية موسى معية ربوبية، ومعية محمد وصاحبه معية ألوهية، والألوهية أكمل وما تعلق بها كذلك، ومعية الربوبية فيها تعلق والتجاء وطلب مع خوف وقلق، أما معية الألوهية ففيها التعلق والتفويض المحض مع الطمأنينة والثقة واليقين.<o:p></o:p></font></strong></span></span></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><strong><span>ومعية موسى عليه السلام تقدم فيها ذكر ما للنفس على ذكر الرب: ((</span><span class="a"><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#0000ff"> </font></span></span><span><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#0000ff">إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهْدِينِ </font></span>))[الشعراء:62] ومعية محمد صلى الله عليه وسلم وصاحبه تقدم فيها ذكر الله على ما للنفس: ((</span><span><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#0000ff">إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا </font></span>))[التوبة:40] وهذا أقرب للطمأنينة والثقة واليقين والتعلق الخالص من كل حظ للنفس وإن كان مطلوباً مشروعاً.<o:p></o:p></span></strong></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">والنظم على كل حال أبلغ وأدل على الفضل، والنبي صلى الله عليه وسلم وصاحبه يشتركان فيه!<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a0" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382092"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">بين الحزن والخوف:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382092"></span><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لم يرد في الآية الكريمة أن أبا بكر رضي الله عنه كان خائفاً رغم أن الموقف موقف خوف لا موقف حزن، وإنما ورد فيها ذكر الحزن، والحزن غير الخوف، الحزن على أمر واقع، والخوف من أمر متوقع، فما يقال من أن أبا بكر رضي الله عنه كان خائفاً مضطرباً، لا أصل له، ولا دليل عليه·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولو افترضنا أن التعبير جاء بلفظ (لا تخف) دون (لا تحزن) فليس في ذلك من عيب أو قدح؛ لأسباب عديدة منها:</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><span dir="rtl"></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><span dir="rtl"></span>1- أن قول النبي صلى الله عليه وسلم لصاحبه: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[التوبة:40]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> لا يبقي للخوف قدحاً؛ لأن الله مع الخائف فيكون كقوله تعالى لموسى وهارون عليه السلام: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> قَالَ لا تَخَافَا إِنَّنِي مَعَكُمَا </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[طه:46] </span></b></font><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">2- أن الخوف انفعال نفسي طبيعي لا عيب فيه لذاته، وإنما يذم إذا زاد عن حده أو اقترن به ما يشين، وإلا فكل إنسان يخاف حتى الأنبياء عليهم السلام، كما أخبر الله تعالى عن موسى عليه السلام بقوله: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> فَفَرَرْتُ مِنْكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[الشعراء:21]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> وقوله: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> وَلَهُمْ عَلَيَّ ذَنْبٌ فَأَخَافُ أَنْ يَقْتُلُونِ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[الشعراء:14]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> وقوله: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> يَا مُوسَى لا تَخَفْ إِنِّي لا يَخَافُ لَدَيَّ الْمُرْسَلُونَ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[النمل:10]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> وغيرها من الآيات، وكما خاطبت الملائكة لوطاً عليه السلام: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'"> لا تَخَفْ وَلا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَأَهْلَكَ إِلَّا امْرَأَتَكَ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[العنكبوت:33]</span></b></font><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">3- أن صيغة النهي لا تستلزم وقوع المنهي عنه إلا بدليل منفصل؛ وذلك كقوله تعالى لنبيه صلى الله عليه وسلم: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">وَلا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[الكهف:28]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> وكما توصي ابنك فتقول: لا تكذب، لا تسرق··· إلخ، إن هذا مجرد تحذير لا يستلزم وقوع المنهي عنه وهو الكذب والسرقة·· إلخ، بل هو أدعى لعدمه، فلو جاء النص بقوله: </span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">(</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">لا تخف إن الله معنا</span></b><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-language: AR-YE">)</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> لما دل على تحقق وقوع الخوف، فكيف ولا ذكر للخوف فيه! إنما هو الحزن، وهو كقوله تعالى لنبيه محمد صلى الله عليه وسلم: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">وَلا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلا تَكُ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[النحل:127]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="a0" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382093"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">عريش بدر:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382093"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وتفرد الصديق بصحبة النبي صلى الله عليه وسلم في هذا الموقف العصيب هو كتفرده بصحبته في عريش بدر، وقد اختاره صلى الله عليه وسلم من بين جميع أصحابه وفيهم عمر وعلي والزبير وغيرهم من الصناديد، فلم يكن معه غيره فيه!<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a0" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382094"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">نزول السكينة والتأييد:</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382094"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ومن العنت -بعد- البحث عن منافذ للتفلت من قبضة سلطان الآية: كالقول بأن نزول السكينة والتأييد جاء بضمير الإفراد، فلا يشمل أبا بكر، فإنه عاطل عن الدليل بله الذوق اللغوي العربي.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إن كلام الرب لا يتناقض! إنه -سبحانه- أكد إخبار النبي صلى الله عليه وسلم لصاحبه بأن الله معهما جميعاً، والمعية هنا: إن لم تكن معية الحفظ والسكينة والتأييد فلا معنى لها، ولا علاقة لها بنفي الحزن، وعلى هذا فلا يعقل أن يكون ما بعدها نافياً لما قبلها، وإلا حصل التناقض وهو مستحيل في كلام الرب! وكذلك يكون النبي صلى الله عليه وسلم -وحاشاه- كاذباً في الأخبار وهو ممتنع أيضاً. أو يكون كلاهما قد استعمل (التقية) والقول بذلك سخف وكفر! فلم يبق إلا تصديق النبي صلى الله عليه وسلم في إخباره أن الله تعالى مع أبي بكر رضي الله عنه كما هو معه، فالسكينة والتأييد لكليهما معاً؛ لأن الله معهما جميعاً.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">هذا من حيث الإجمال.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">أما من حيث التفصيل، فنقول: إن المقصود بكلام الرب أصلاً هو النبي صلى الله عليه وسلم لا أبو بكر، إذ بدأ الكلام هكذا: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[التوبة:40]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> بضمير الإفراد، فلا بد أن ينتهي كذلك بضمير الإفراد، وهكذا كان: <span style="COLOR: blue">((<span class="a"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt">فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا </span></span>))[التوبة:40]</span> أما ذكر أبي بكر رضي الله عنه فقد جاء معترضاً في وسط العبارة من كلام النبي صلى الله عليه وسلم وليس من كلام الرب، إنما حكاه الله عنه حكاية بقوله: <span style="COLOR: blue">((<span class="a"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt">إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا </span></span>))[التوبة:40]</span> فلما انتهى الكلام المحكي عن النبي صلى الله عليه وسلم اتصل كلام الرب بعد هذه الجملة الاعتراضية، فكان بالإفراد كما بدأ بالإفراد ليتسق الكلام، وإلا خرج عن مقتضى البلاغة، وكان في الكلام زيادة -وهو ضمير التثنية- لا تأتي بفائدة، إذ شمول الصاحب بما يكرم الله به صاحبه محسوم سلفاً بقوله: <span style="COLOR: blue">((<span class="a"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt"> إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا </span></span>))[التوبة:40]</span> فهو معه في كل شيء، وكما أنه شاركه في المخاطر والغرم، فهو شريكه في المكارم والغنم، فلا داعي للإتيان بضمير التثنية لأداء هذا المعنى، فاكتفى الله بضمير الإفراد لدلالة ما قبله عليه.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وما لا داعي له ولا فائدة منه زيادة لا محل لها في كلام الرب جل وعلا.<o:p></o:p></span></b></p> <p class="a0" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt; LINE-HEIGHT: 200%"><a name="_Toc72382095"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><font color="#008000">المعية والتفرد بالفضائل (الخصائص):</font></span></b></a><span style="mso-bookmark: _Toc72382095"></span><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إن أفضلية الصديق رضي الله عنه على بقية الصحابة رضي الله عنهم لا تتجلى في تفوقه عليهم عند المقارنة فحسب، وإنما تتجلى حقاً إذا لوحظت من زاوية أخرى أجل وأسمى، ألا وهي اقترانه بالنبي صلى الله عليه وسلم ومشاركته المتفردة له في (المعية الإلهية).</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وتأمل لفظ <span style="COLOR: blue">((<span class="a"><span style="LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-bidi-font-size: 13.0pt">ثَانِيَ اثْنَيْنِ </span></span>))[التوبة:40] </span>في الآية أنه ينطبق على أبي بكر فهو ثاني اثنين، وكذلك على النبي صلى الله عليه وسلم فهو ثاني اثنين، كما قال تعالى عن نفسه: </span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">((</span></b><font color="#0000ff"><span class="a"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'">مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلاثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ </span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-ascii-font-family: 'Times New Roman'; mso-hansi-font-family: 'Times New Roman'">))[المجادلة:7]</span></b></font><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"> أي: واحد من أربعة لا أنه - سبحانه - الرابع ترتيباً.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">فأبو بكر رضي الله عنه واحد من اثنين خصهما الله تعالى بمعيته، فهو الأول على الصحابة رضي الله عنهم والمقدم فيهم لا لسبقه إياهم -وإن كان هذا حاصلاً تحصيلاً- وإنما لكونه الثاني بعد رسول الله صلى الله عليه وسلم، هذه هي علة التقديم، أما سبقه الصحابة فهو تحصيل حاصل -كما أسلفت-·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولما كان أبو بكر رضي الله عنه كذلك -أي: أنه الثاني بعد رسول الله صلى الله عليه وسلم- فهو الأول تلقائياً في غيابه صلى الله عليه وسلم دون النظر إلى الغير كائناً من كان! وهذا ملحظ دقيق وعظيم!!</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إن مثل أبي بكر وأفضليته على الأصحاب كمثل إمامين في مسجد واحد، أما أحدهما فهو الإمام الأصيل المقدم لعلمه وأهليته، وأما الثاني فهو وكيله الذي يأتي بعده في المرتبة والتقديم، فحيثما غاب الإمام الأول كان من المتسالم عليه بين المصلين أن الإمام الآخر هو الذي ينوب عنه بلا منازع.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">نعم، لو غاب كلاهما رجعوا إلى أصول الترجيح في تقديم الإمام للصلاة.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">إن أولية الثاني عند غياب الأول لا تلحظ من حيث المقارنة ببقية المصلين، وإنما من حيث كونه الثاني والوكيل عن الإمام الأول·</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">وهكذا كان الأمر مع أبي بكر رضي الله عنه في أفضليته وإمامته وهي منزلة لم تتأت لأحد غيره من الصحابة! لقد كان خيرة الأصحاب بعد الصديق -أي: عمر بن الخطاب- يجهد نفسه -وأبو بكر لا يدري- يحاول سبقه لكنه يجد نفسه وراءه في نهاية المضمار! يقول عمر: <span style="COLOR: blue">{</span></span></b><span class="a1"><b><span lang="AR-YE" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ما سابقت أبا بكر إلى خير إلا سبقني</span></b></span><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; COLOR: blue; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">}</span></b><b><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">.</span></b><b><span dir="ltr" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'; mso-bidi-font-family: 'Simplified Arabic'"><o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><span><strong><font color="#333399"><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'">ولا شك أن رجلاً يسبق دون أن يدري أنه في سباق أو أن أحداً يسابقه متفرد في البطولة والسبق!</span><o:p></o:p></font></strong></span></p> <p class="MsoPlainText" dir="rtl" style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; DIRECTION: rtl; TEXT-INDENT: 14.2pt; LINE-HEIGHT: 200%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><span lang="AR-SA" style="FONT-SIZE: 13pt; LINE-HEIGHT: 200%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic'; mso-fareast-font-family: 'MS Mincho'"><strong>أرأيت صبياً يركض جهده يسابق عملاقاً يهرول لا يشعر به ثم يعجز عن التفوق عليه! فكيف لو علم العملاق واستنفد جهده؟!<o:p></o:p></strong></span></p>
التعليقات