الصديق والزهراء وميراث النبي الكريم
مدير الموقع
الأحد 28 نوفمبر 2010 م
<p style="TEXT-ALIGN: left; LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">موسوعة الرشيد<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">مقدمة <o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قالت عائشة رضي الله عنها:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">إن فاطمة والعباس – رضي الله عنهما- أتيا أبا بكر- رضي الله عنه- يلتمسان ميراثهما من رسول الله صلى الله عليه وسلم وهما يطلبان أرضه من فدك، وسهمه من خيبر.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">فقال لهما أبو بكر: إني سمعت رسول الله يقول: «لا نورث، ما تركنا صدقة ، إنما يأكل آل محمد صلى الله عليه وسلم من هذا المال»[1] .<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وفي رواية قال أبو بكر رضي الله عنه .... لست تاركًا شيئًا كان رسول الله ( صلى الله عليه وسلم ) يعمل به إلا عملت به ، فإني أخشى إن تركت شيئًا من أمره أن أزيغ[2].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وعن عائشة - رضي الله عنها – قالت: إن أزواج النبي صلى الله عليه وسلم، حين توفى الرسول الله، أردن أن يبعثن عثمان بن عفان رضي الله عنه إلى أبى بكر، ليسألنه ميراثهن من النبي صلى الله عليه وسلم، فقالت عائشة رضي الله عنها لهن: أليس قد قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «لا نورث، ما تركناه صدقة»[3] .<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes">  </span>وعن أبى هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «لا يقتسم ورثتى دينارًا، ما تركت بعد نفقة نسائى ومؤنة عاملي فهو صدقة»[4].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وهذا ما فعله أبو بكر الصديق رضي الله عنه مع فاطمة رضي الله عنها امتثالاً لقوله صلى الله عليه وسلم، لذلك قال الصديق: «لست تاركًا شيئًا كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يعمل به إلا عملت به»[5] وقال: «والله لا أدع أمرًا رأيت رسول الله يصنعه إلا صنعته»[6].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقد تركت فاطمة رضي الله عنه منازعته بعد احتجاجه بالحديث وبيانه لها، وفيه دليل على قبولها الحق وإذعانها لقوله صلى الله عليه وسلم</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">، قال ابن قتيبة[7]: وأما منازعة فاطمة أبا بكر رضي الله عنها في ميراث النبيصلى الله عليه وسلم فليس بمنكر، لأنها لم تعلم ما قاله رسول الله صلى الله عليه وسلم، وظنت أنها ترثه كما يرث الأولاد آباءهم، فلمان أخبرها بقوله كفت[8], وقد غلا الرافضة في قصة ميراث النبي غلوًا مفرطًا مجانبين الحق والصواب، معرضين متجاهلين ما ورد من نصوص صحيحة في أنه صلى الله عليه وسلم لا يورث .<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>وجعلوا ذلك من أصول الخلاف بين الصحابة وآل البيت- رضي الله عنهم أجمعين – وامتدادًا لأمر الخلافة ، فاتهموا الصحابة - رضوان الله عليهم- بإيقاع الظلم والجور على آل البيت ، ولا سيما أبو بكر الصديق وعمر الفاروق – رضي الله عنهما – الذين غصبا الخلافة من آل البيت كما في زعمهم، وأضافوا إلى ذلك غصب أموال آل البيت، وغصب ما فرض الله لهم من حقوق مالية، ويعتبر الرافضة قضية فدك، ومنع فاطمة من إرثها من أهم القضايا، التي تواطأ عليها الصحابة بعد غصب الصديق رضي الله عنه للخلافة منهم على حد تعبيرهم، وذلك حتى لا يميل الناس إلى آل البيت بسبب هذا المال فيجتمعوا عليه ويخلعوه من الخلافة[9].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">والمتتبع لكتب الرافضة في هذه المسألة يجد أنها تنصب على إنكار حديث رسول الله صلى الله عليه وسلم: «نحن معاشر الأنبياء لا نورث ما تركناه صدقة»[10] واستقطاب الأدلة لمحاولة إبطاله، فمن ذلك:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">1- زعمهم أن هذا الحديث وضعه أبو بكر الصديق- رضي الله عنه-:وفي ذلك يقول الحلى: إن فاطمة لم تقبل بحديث اخترعه أبو بكر من قوله: ما تركناه صدقة. وقال أيضًا: والتجأ في ذلك إلى رواية انفرد بها[11]. وقال المجلسى بعد أن نص على أن أبا بكر وعمر أخذا فدكًا: ولأجل ذلك وضعوا تلك الرواية الخبيثة المفتراة: نحن معاشر الأنبياء لا نورث، ما تركناه صدقة[12] ويقول الخميني في ذلك: نقول إن الحديث المنسوب إلى النبي لا صحة له، وأنه قيل من أجل استئصال ذرية النبي[13].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ويجاب على ذلك:</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"> بأن هذا القول كذب محض وافتراء واضح، إذ هذه الرواية لم ينفرد بها أبو بكر رضي الله عنه بل إن قوله صلى الله عليه وسلم: «لا نورث ما تركناه فهو صدقة»، رواه عنه أبو بكر وعثمان وعلى وطلحة، والزبير وسعد وعبد الرحمن بن عوف والعباس بن عبد المطلب وأزواج النبي صلى الله عليه وسلم وأبو هريرة وحذيفة بن اليمان رضي الله عنهم أجمعين[14] وفي ذلك يقول ابن تيمية: والرواية عن هؤلاء ثابتة في الصحاح والمسانيد، ومشهورة يعلمها أهل العلم بالحديث، فقول القائل: إن أبا بكر انفرد بالرواية يدل على فرط جهله أو تعمده الكذب[15].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقال ابن كثير بعد ذكره لمن روى الحديث: «وأن هذا الزعم من الرافضة باطل، ولو تفرد بروايته الصديق- رضي الله عنه – لوجب على جميع أهل الأرض قبول روايته والانقياد له في ذلك»[16], وقد قال الدكتور سليمان بن رجاء السحيمي صاحب الكتاب القيم «العقيدة في أهل البيت بين الإفراط والتفريط»: ويؤيد هذا ما جاء من كتب الرافضة عن الإمام جعفر الصادق الإمام الخامس المعصوم عندهم فيما رواه الكليني والصفار والمفيد أنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">«من سلك طريقًا يطلب منه علمًا سلك الله به طريقًا إلى الجنة، والعلماء أمناء، والأتقياء حصون، والأوصياء سادة، وفضل العالم على العابد كفضل القمر على سائر النجوم ليلة البدر، وأن العلماء ورثة الأنبياء لم يورثوا دينارًا ولا درهمًا، ولكن ورثوا العلم، فمن أخذ منه أخذ بحظ وافر[17] وفي رواية: «إن العلماء ورثة الأنبياء، وذلك ان الأنبياء لم يورثوا درهمًا ولا دينارًا، وإنما أورثوا أحاديث من أحاديثهم»[18]. وما أرث منك يا رسول الله؟ قال: «ما أورث النبيون».<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">2- زعمهم أن هذا الحديث مخالف لقوله تعالى: “ يُوصِيكُمُ اللهُ فِي أَوْلاَدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الأُنثَيَيْنِ " [النساء:11] وقالوا: ولم يجعل الله ذلك خاصًا بالأمة دونه صلى الله عليه وسلم؟[19].<span style="COLOR: blue"><o:p></o:p></span></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">والحقيقة أن الخطاب شامل للمقصودين بالخطاب،</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"> وليس فيه ما يوجب كون النبي صلى الله عليه وسلم من المخاطبين بها[20], فهو صلى الله عليه وسلم لا يقاس بأحد من البشر، فهو أولى بالمؤمنين من أنفسهم، ولأن الله حرم عليه صدقة الفرض والتطوع، وخُص بأشياء لم يُخص بها أحد غيره صلى الله عليه وسلم، ومما خصه الله به، هو وإخوانه من الأنبياء عليهم السلام كونهم لا يورثون، وذلك صيانة من الله لهم لئلا يكون ذلك شبهة لمن يقدح في نبوتهم بأنهم طلبوا الدنيا وخلفوها لورثتهم، أما بقية البشر فلا نبوة لهم يقدح فيها بمثل ذلك، كما صان الله تعالى نبينا صلى الله عليه وسلم عن الخط والشعر صيانة لنبوته عن الشبة وإن كان غيره لم يحتج إلى هذه الصيانة[21].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقال ابن كثير في رده على استدلال الرافضة بالآية: إن رسول الله صلى الله عليه وسلم قد خُص من بين الأنبياء بأحكام لا يشاركونه فيها..فلو قدر أن غيره من الأنبياء يورثون، وليس الأمر كذلك، لكان ما رواه الصحابة، وعلى رأسهم أبو بكر، مبينًا لتخصصه بهذا الحكم دون من سواه[22]. وبهذا يتبين بطلان استدلالهم بمخالفة الحديث.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">3- زعمهم أن منع الإرث والاستدلال بهذا الحديث مخالف لقوله تعالى: “وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُدَ" [النمل:16]، ومخالف لما حكاه الله عن نبيه زكريا عليه السلام: “وَإِنِّي خِفْتُ الْمَوَالِيَ مِن وَرَائِي وَكَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا فَهَبْ لِي مِن لَّدُنْكَ وَلِيًّا` يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ وَاجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا" [مريم: 5،6].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">حيث قالوا: إن الميراث يقتضي الأموال وما في معناه، وليس لأحد أن يقول إن المراد بالآية العلم دون المال[23].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ويجاب على ذلك بما يلي:<span style="mso-spacerun: yes">              </span></span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>إن الإرث :- اسم جنس يدخل تحته أنواع، فيستعمل في إرث العلم والنبوة والملك وغير ذلك من أنواع الانتقال. قال تعالى: “ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا" [فاطر:32]،<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقال تعالى: “ أُولَئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ ` الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ" [المؤمنون:10، 11] وغير ذلك من الآيات الواردة في هذا الشان.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>وإذا كان كذلك فقوله تعالى: " وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُدَ" وقوله: "يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ" إنما يدل على جنس الإرث، ولا يدل على إرث المال، وذلك أن داود عليه السلام كان له أولاد كثيرون غير سليمان فلا يختص سليمان بماله فدل على أن المراد بهذا الإرث إرث العلم والنبوة ونحو ذلك، لا إرث المال، والآية سيقت في بيان مدح سليمان وما خصه الله به من النعمة ، وحصر الإرث في المال لا مدح فيه، إذ إن إرث المال من الأمور العادية المشتركة بين الناس، وكذلك قوله تعالى: “يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ" ليس المراد به إرث المال لأنه لا يرث آل يعقوب شيئًا من أموالهم، وإنما يرث ذلك منهم أولادهم وسائر ورثتهم لو ورثوا[24].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">كما أن قوله: “وَإِنِّي خِفْتُ الْمَوَالِيَ مِن وَرَائِي" [مريم:5] لا يدل على أن الإرث إرث مال، لأن زكريا لم يخف أن يأخذوا ماله من بعده إذا مات، فإن هذا ليس بمخوف، وزكريا عليه السلام لم يعرف له مال، بل كان تجارًا يأكل من كسب يده كما في صحيح مسلم[25]، ولم يكن ليدخر منها فوق قوته حتى يسأل الله ولدًا يرث عنه ماله، قدل على أن المراد بالوراثة في هاتين الآيتين وراثة النبوة، والقيام مقامه[26].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">يقول القرطبي في تفسيره للآية: وعليه فلم يسل من يرث ماله، لأن الأنبياء لا تورث، وهذ هو الصحيح من القولين في تأويل الآية، وأنه عليه الصلاة والسلام أراد وراثة العلم والنبوة لا وراثة المال لما ثبت عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>«إنا معشر الأنبياء لا نورث، ما تركنا صدقة»[27], وهذا الحديث يدخل في التفسير المسند لقوله تعالى: “وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُدَ" وعبارة عن قول زكريا “فَهَبْ لِي مِن لَّدُنْكَ وَلِيًّا ` يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ وَاجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا" وتخصيص للعموم في ذلك، وإن سليمان لم يرث من داود مالاً خلفه داود بعده. وإنما ورث منه الحكمة والعلم، وكذلك ورث يحيى من آل يعقوب، وهكذا قال أهل العلم بتأويل القرآن ما عدا الروافض[28].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ومما تجدر الإشارة إليه أن الرافضة خالفوا ما استدلوا به على وجوب الميراث، وذلك أنهم حصروا ميراثه صلى الله عليه وسلم في فاطمة – رضي الله عنه – فزعموا أنه لم يرث النبي صلى الله عليه وسلم إلا هي ,فأخرجوا أزواجه وعصبته مخالفين عموم الآيات التي استدلوا بها، فقد روى الصدوق بسنده عن أبى جعفر الباقر قوله:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">لا والله ما ورث رسول الله صلى الله عليه وسلم العباس ولا على، ولا ورثته إلا فاطمة عليها السلام، وما كان آخذ على عليه السلام السلاح وغيره إلا إنه قضى عنه دينه[29].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وروى الكليني والصدوق والطوسى بأسانيدهم إلى الباقر أيضًا قوله: وورث على عليه السلام من رسول الله صلى الله عليه وسلم علمه، وورثت فاطمة عليها السلام تركته[30], بل وأخرجوا فاطمة من ذلك، حيث زعموا أن النساء لا يرثن العقار، فقد بوب الكليني في كتابه الكافي بابًا بعنوان: إن النساء لا يرثن من العقار شيئًا، وساق تحته روايات منها: عن أبي جعفر الصادق إنه قال: النساء لا يرثن من الأرض ولا من العقار شيئًا[31].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">روى الصدوق بسنده إلى ميسر قال:سألته – يقصد الصادق – عن النساء ما لهن في الميراث، فقال: أما الأرض والعقارات فلا ميراث فيه[32], وبهذا يتبين عدم استحقاق فاطمة – رضي الله عنها – شيئًا من الميراث، بدون الاستدلال بحديث: نحن معاشر الأنبياء لا نورث[33], فما دامت المرأة لا ترث العقار والأرض، فكيف كان لفاطمة أن تسأل فدك – على حسب قولهم- وهي عقار لا ريب فيه[34], وهذا دليل كذبهم وتناقضهم فضلاً عن جهلهم[35].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وأما ما زعموه من كون الصديق – رضي الله عنه – سأل فاطمة أن تحضر شهودًا، فأحضرت عليًا وأم أيمن فلم يقبل شهادتهما، فهو من الكذب البين الواضح، قال حماد بن إسحاق: فأما ما يحكيه قوم أن فاطمة عليها السلام طلبت فدك، وذكرت أن رسول الله صلى الله عليه وسلم أقطعها إياها، وشهد لها على عليه السلام فلم يقبل أبو بكر شهادته لأنه زوجها، فهذا أمر لا أصل له ولا تثبت به رواية أنها ادعت ذلك، وإنما هو أمر مفتعل لا ثبت فيه[36].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">4- <span style="COLOR: blue">أن السنة والإجماع قد دلا على أن النبي صلى الله عليه وسلم لا يورث:قال ابن تيمية: كون النبي صلى الله عليه وسلم لا يورث ثبت بالسنة المقطوع بها، وبإجماع الصحابة، وكل منها دليل قطعي، فلا يعارض ذلك بما يظن أنه عموم، وإن كان عمومًا فهو مخصوص، لأن ذلك لو كان دليلاً لما كان إلا ظنيًا فلا يعارض القطعي ، إذ الظنى لا يعارض القطعي، وذلك أن هذا الخبر رواه غير واحد من الصحابة في أوقات ومجالس.<o:p></o:p></span></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وليس فيهم من ينكره، بل كلهم تلقاه بالقبول والتصديق، ولهذا لم يصر أحد من أزواجه على طلب الميراث، ولا أصرّ العمّ على طلب الميراث، بل لما طلب من ذلك شيئًا فأخبر بقول النبي صلى الله عليه وسلم رجع عن طلبه، واستمر الأمر على ذلك على عهد الخلفاء الراشدين إلى على، فلم يغير شيئًا ولا قسم له تركة[37].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ابن تيمية رحمه الله:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال ابن تيمية:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قد تولى الخلافة (علي) بعد ذي النورين عثمان، وصار فدك وغيرها تحت حكمه، ولم يعط منها شيئًا لأحد من أولاد فاطمة ولا من زوجات النبي صلى الله عليه وسلم ولا ولد العباس، فلو كان ظلمًا وقدر على إزالته لكان هذا أهون عليه من قتال معاوية وجيوشه، أفتراه يقاتل معاوية مع ما جرى في ذلك من الشر العظيم ولا يعطي هؤلاء قليلاً من المال، وأمره أهون بكثير[38].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وبإجماع الخلفاء الراشدين على ذلك احتج الخليفة العباسي أبو العباس السفاح على بعض مناظريه في هذه المسألة على ما نقل ابن الجوزي في تلبيس إبليس قال:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقد روينا عن السفاح أنه خطب يومًا فقام رجل من آل على – رضي الله عنه – قال: إنا من أولاد على – رضي الله عنه – فقال: يا أمير المؤمنين أعنى على من ظلمني. قال: ومن ظلمك؟ قال: أنا من أولاد على – رضي الله عنه – والذي ظلمني أبو بكر – رضي الله عنه – حين أخذ فدك من فاطمة .<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقال: ودام على ظلمكم ؟<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال: نعم.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>قال: ومن قام عبده؟<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال: عمر – رضي الله عنه –<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال: ودام على ظلمكم. قال: نعم<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>قال: ومن قام بعده؟<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال عثمان – رضي الله عنه-<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>قال: ودام على ظلمكم ؟<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>قال: نعم<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>قال: ومن قام بعده ؟<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">فجعل يلتفت كذا وكذا ينظر مكانًا يهرب منه[39].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وبتصويب أبي بكر – رضي الله عنه – في اجتهاده صرَّح بعض أولاد على من فاطمة – رضي الله عنهما</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">- على ما روى البيهقي بسنده عن فضيل بن مرزوق قال:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>قال زيد بن على ابن الحسين بن على بن أبى طالب: أما لو كنت مكان أبي بكر، لحكمت بما حكم به أبو بكر في فدك[40], كما نقل أبو العباس القرطبي اتفاق أهل البيت بدءًا بعلي – رضي الله عنه – ومن جاء بعده من أولاده، ثم أولاد العباس الذين كانت بأيديهم صدقة رسول الله، إنهم ما كانوا يرون تملكها، إنما كانوا ينفقونها في سبيل الله ، قال- رحمه الله-: إن عليًا لما ولى الخلافة ولم يغيرها عما عمل فيها في عهد أبي بكر وعمر، وعثمان.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>ولم يتعرض لتملكها، ولا لقسمة شيء منها، بل كان يصرفها في الوجوه التي كان من قبله يصرفها فيها، ثم كانت بيد حسن بن على، ثم بيد حسين بن على، ثم بيد على بن الحسين، ثم بيد الحسين بن الحسن، ثم بيد زيد بن الحسين، ثم بيد عبد الله بن الحسين، ثم تولاها بنو العباس على ما ذكره أبو بكر البرقاني في صحيحه، وهؤلاء كبراء أهل البيت –ر ضي الله عنهم- وهم معتمدون عند الشيعة وأئمتهم، لم يرو عن واحد منهم أنه تملكها ولا ورثها ولا ورثت عنه، فلو كان ما يقوله الشيعة حقًا لأخذها على أو أحد من أهل بيته لما ظفروا بها[41].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقال ابن تيمية:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>قد تولى (علىّ) الخلافة بعد ذى النورين عثمان، وصارت فدك وغيرها تحت حكمه، ولم يعط منها شيئًا لأحد من أولاد فاطمة، ولا من زوجات النبي صلى الله عليه وسلم، ولا ولد العباس، فلو كان ظلمًا وقدر على إزالته لكان هذا أهون عليه من قتال معاوية وجيوشه، أفتراه يقاتل معاوية مع ما جرى في ذلك من الشر العظيم، ولا يعطي هؤلاء قليلاً من المال، وأمره أهون بكثير؟ [42].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ابن كثير رحمه الله:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال ابن كثير:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وقد تكلمت الرافضة في هذا المقام بجهل، وتكلفوا ما لا علم لهم به، وكذبوا بما لم يحيطوا بعلمه، ولما يأتهم تأويله، وأدخلوا أنفسهم فيما لا يعنيهم[43], فلو تفهموا الأمور على ما هي عليه لعرفوا للصديق فضله وقبلوا منه عذره الذي يجب على كل أحد قبوله، ولكنهم طائفة مخذولة، وفرقة مرذولة، يتمسكون بالمتشابهة، ويتركون الأمور المقررة عند أئمة الإسلام من الصحابة والتابعين من بعدهم من العلماء المعتبرين في سائر الأعصار والأمصار، رضي الله عنهم وأرضاهم أجمعين[44].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">5- تسامح السيدة فاطمة مع أبي بكر: وقد ثبت عن فاطمة – رضي الله عنها- أنها رضيت عن أبي بكر بعد ذلك، وماتت وهي راضية عنه، على ما روى البيهقي بسنده عن الشعبي أنه قال: لما مرضت فاطمة أتاها أبو بكر الصديق فاستأذن عليها، فقال على: يا فاطمة هذا أبو بكر يستأذن عليك؟ فقالت: أتحب أن آذن له؟ قال: نعم، فأذنت له فدخل عليها يترضاها، فقال: والله ما تركت الدار والمال، والأهل والعشيرة، إلا ابتغاء مرضاة الله، ومرضاة رسوله، ومرضاتكم أهل البيت، ثم ترضَّاها حتى رضيت[45] قال ابن كثير: وهذا إسناد جيد قوى والظاهر أن عامر الشعبي سمعه من على، أو ممن سمعه من على[46].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وبهذا تندحض مطاعن الرافضة على أبي بكر التي يعلقونها على غضب فاطمة عليه، فلئن كانت غضبت على أبى بكر في بداية الأمر فقد رضيت عنه بعد ذلك وماتت وهى راضية عنه، ولا يسع أحدًا صادقًا في محبته لها، إلا أن يرضي عمن رضيت عنه</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">[47], ولا يعارض هذا ما ثبت في حديث عائشة:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">إنما يأكل آل محمد صلى الله عليه وسلم من هذا المال، وإني والله لا أغير شيئًا من صدقة رسول الله صلى الله عليه وسلم عن حالها التي كانت عليها في عهد رسول الله صلى الله عليه وسلم، ولأعملن فيها بما عمل به رسول الله صلى الله عليه وسلم، فأبي أبو بكر أن يدفع لفاطمة منها شيئًا، فوجدت فاطمة على أبي بكر في ذلك فهجرته فلم تكلمه حتى توفيت[48].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">فإن هذا بحسب علم عائشة – رضي الله عنها – رواية الحديث، وفي حديث الشعبي زيادة علم، وثبوت زيارة أبي بكر لها وكلامها له ورضاها عنه، فعائشة – رضي الله عنها – نفت والشعبي أثبت، ومعلوم لدى العلماء أن قول المثبت مقدم على قول النافي، لأن احتمال الثبوت حصل بغير علم النافي، خصوصًا في مثل هذه المسألة، فإن عيادة أبي بكر لفاطمة – رضي الله عنها- ليست من الأحداث الكبيرة التي تشيع في الناس، ويطلع عليها الجميع.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>وإنما هي من الأمور العادية التي تخفي على من لم يشهدها، والتي لا يعبأ بنقلها لعدم الحاجة لذكرها، على أن الذي ذكره العلماء أن فاطمة – رضي الله عنها – لم تتعمد هجر أبي بكر – رضي الله عنه – أصلاً، ومثلها ينزه عن ذلك لنهي النبي صلى الله عليه وسلم عن الهجر فوق ثلاث، وإنما لم تكلمه لعدم الحاجة لذلك[49].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">القرطبي رحمه الله: <o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال القرطبي :<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>صاحب المفهم في سياق شرحه لحديث عائشة المتقدم: ثم إنها (أي فاطمة) لم تلتق بأبي بكر لشغلها بمصيبتها برسول الله صلى الله عليه وسلم ولملازمتها بيتها، فعبر الراوي عن ذلك بالهجران، وإلا فقد قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «لا يحل لمسلم أن يهجر أخاه فوق ثلاث»[50], وهى أعلم الناس بما يحل من ذلك ويحرم، وأبعد الناس عن مخالفة رسول الله صلى الله عليه وسلم، وكيف لا تكون كذلك وهي بضعة من رسول الله صلى الله عليه وسلم وسيدة نساء أهل الجنة[51].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">النووي رحمه الله تعالى:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">قال النووي:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وأما ما ذكر من هجران فاطمة أبا بكر -<span style="mso-spacerun: yes">  </span>رضي الله عنه- فمعناه انقباضها عن لقائه، وليس هذا من الهجران المحرم، الذي هو ترك السلام والإعراض عند اللقاء، وقوله في هذا الحديث: (فلم تكلمه) يعنى في هذا الأمر، أو لانقباضها لم تطلب منه حاجة ولا اضطرت إلى لقائه فتكلمه، ولم ينقل قط أنهما التقيا فلم تسلم عليه ولا كلمته[52], لقد انشغلت فاطمة – رضي الله عنها – عن كل شيء بحزنها لفقدها أكرم الخلق، وهي مصيبة تزرى بكل المصائب.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>كما أنها انشغلت بمرضها الذي ألزمها الفراش عن أية مشاركة في أي شأن من الشئون فضلاً عن لقاء خليفة المسلمين المشغول – لكل لحظة من لحظاته – بشئون الأمة، وحروب الردة وغيرها، كما أنها كانت تعلم بقرب لحوقها بأبيها، فقد أخبرها رسول الله صلى الله عليه وسلم بأنها أول من يلحق به من أهله[53],<span style="mso-spacerun: yes">  </span>ومن كان في مثل علمها لا يخطر بباله أمور الدنيا، وما أحسن قول المهلب الذي نقله العيني: ولم يرو أحد أنهما التقيا وامتنعا عن التسليم، إنما لازمت بيتها، فعبر الراوي عن ذلك بالهجران[54].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ومما يدل على أن العلاقة كانت وطيدة بين الصديق والسيدة فاطمة إلى حد أن زوجة أبي بكر أسماء بنت عميس هي التي كانت تمرض فاطمة بنت النبي صلى الله عليه وسلم، ورضي الله عنها، في مرض موتها، وكانت معها حتى الأنفاس الأخيرة، وشاركت في غسلها وترحيلها إلى مثواها، وكان على رضي الله عنه يمرضها بنفسه وتعينه على ذلك أسماء بنت عميس، رضي الله عنها، وقد وصتها بوصايا في كفنها ودفنها وتشييع جنازتها، فعملت أسماء بها</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">[55], فقد قالت السيدة فاطمة لأسماء:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>إني قد استقبحت ما يُصنع بالنساء، إنه يطرح على المرأة الثوب فيصفها، فقالت أسماء: يا بنت رسول الله صلى الله عليه وسلم، ألا أريك شيئًا رأيته بأرض الحبشة، فدعت بجرائد رطبة فحنتها ثم طرحت عليها ثوبًا، فقال فاطمة: ما أحسن هذا وأجمله! به تعرف المرأة من الرجال[56].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وعن ابن عبد البر: أن فاطمة رضي الله عنها أول من غطى نعشها في الإسلام، ثم زينب بنت جحش، وكان الصديق دائم الاتصال بعلي من ناحية ليسأله عن أحوال بنت النبي صلى الله عليه وسلم خلاف ما يزعمه القوم، فمرضت (أي فاطمة رضي الله عنها) وكان على يصلي في المسجد الصلوات الخمس، فلما صلى قال له أبو بكر وعمر: كيف بنت رسول الله؟<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ومن ناحية أخرى من زوجه أسماء حيث كانت هي المشرفة والممرضة الحقيقية لها، ولما قبضت فاطمة من يومها فارتجت المدينة بالبكاء من الرجال والنساء، ودهش الناس كيوم قبض فيه رسول الله صلى الله عليه وسلم، فأقبل أبو بكر وعمر يعزيان عليًا ويقولان: يا أبا الحسن، لا تسبقنا بالصلاة على ابنة رسول الله[57], وقد توفيت ليلة الثلاثاء لثلاث خلون من رمضان سنة إحدى عشرة .<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>روى ابن مالك بن جعفر بن محمد عن أبيه عن جده على بن الحسين، قال: ماتت فاطمة بين المغرب والعشاء فحضرها أبو بكر وعمر وعثمان والزبير وعبد الرحمن بن عوف رضي الله عنهم، فلما وضعت ليصلي عليها، قال على: تقدم يا أبا بكر، قال أبو بكر رضي الله عنه: وأنت يا أبا الحسن؟ قال: نعم، فوالله لا يصلي عليها غيرك، فصلى عليها أبو بكر رضي الله عنه ودفنت ليلاً ، وجاء في رواية: صلى أبو بكر رضي الله عنه على فاطمة بنت رسول الله صلى الله عليه وسلم فكبر عليها أربعًا[58], وفي رواية مسلم: صلى عليها على بن أبي طالب وهي الرواية الراجحة[59].<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ولقد أجاد وأفاد محمد إقبال في قصيدته العصماء (فاطمة الزهراء) فقال:<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">نَسَبُ المسيح بنى لمريم سيرة<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">بقيت على طول المدى ذكراها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">والمجد يشرف من ثلاث مطالع<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">في مهد فاطمة فما أعلاها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">هي بنت من؟ هي زوج من؟ هي أم<span style="mso-spacerun: yes">  </span>من؟ <o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">من ذا يداني في الفخار أباها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">هي ومضة من نور عين المصطفى<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">هادي الشعوب إذا تروم هداها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">من أيقظ الفطر النيام بروحه<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وكأنه بعد البلى أحياها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وأعاد تاريخ الحياة جديدة<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">مثل العرائس في جديد حُلاها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">هى أسوة للأمهات وقدوة<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">يترسم القمر المنير خطاها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">جعلت من الصبر الجميل غذاءها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">ورأت رضا الزوج الكريم رضاها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: red; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">إلى أن قال:</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">لولا وقوفي عند شرع المصطفى<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وحدود شرعته ونحن فداها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">لمضيت للتطواف حول ضريحها<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="center"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; COLOR: blue; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">وغمرت بالقبلات طيب ثراها</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA">[60]<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><o:p> </o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 13pt" lang="AR-SA"><span style="mso-spacerun: yes"> </span></span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA"><o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[1] البخاري رقم 6726.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[2] مسلم رقم 1759.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[3] البخاري رقم 6730، مسلم رقم 1758.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[4] البخاري رقم 6729.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[5] مسلم 1758.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[6] البخاري رقم 6726.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[7] شذرات الذهب (2/169).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[8] تأويل مختلف الحديث: ص19/1.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[9] العقيدة في أهل البيت بين الإفراط والتفريط: ص (435).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[10] مسلم 1758.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[11] منهاج الكرامة المطبوع مع منهاج السنة (4/193) نقلاً عن العقيدة في أهل البيت.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[12] حق اليقين: ص (191) نقلاً عن العقيدة في أهل البيت: ص(443).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[13] كشف الأسرار للخميني: ص (132- 133) نقلاً عن العقيدة في أهل البيت.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[14] العقيدة في أهل البيت: ص(444).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[15] منهاج السنة (4/199).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[16] البداية والنهاية (5/250).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[17] الكافي للكليني (1/32- 34).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[18] المصدر السابق (1/32- 34)، وبصائر الدرجات للصفار: ص (10، 11) والاختصاص للمفيد: ص(4) وانظر: علم اليقين للكاشاني (2/747، 748) نقلاً عن العقيدة لأهل البيت: ص(444).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[19] منهاج الكرامة المطبوع مع منهاج السنة 4/194.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[20] منهاج السنة (4/494، 195) العقيدة في أهل البيت: ص(445).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[21] منهاج السنة: ص (194، 195)، العقيدة في أهل البيت: ص (445).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[22] البداية والنهاية (5/254)، العقيدة في أهل البيت:ص (446).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[23] منهاج الكرامة: ص(109) نقلاً عن العقيدة في أهل البيت وغيرها من الكتب كالطرائف لابن «آووس» (347).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[24] منهاج السنة (4/222- 224).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[25] مسلم رقم 2379.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[26] منهاج السنة (4/225)، البداية والنهاية (5/253)، العقيدة في أهل البيت: ص (448).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[27] مسلم رقم 1758.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[28] تفسير القرطبي (11/35- 45).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[29] من لا يحضره الفقيه (4/190، 191)، العقيدة في أهل البيت: ص (451).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[30] الكافي للكليني (7/137)، العقيدة في أهل البيت: ص(451).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[31] الكافي للكليني (7/137)، العقيدةن في أهل البيت: ص(451).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[32] الشيعة وأهل البيت: ص(89).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[33] مسلم 1768.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[34] الشيعة وأهل البيت: ص (98).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[35] العقيدة في أهل البيت: ص(452).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[36] منهاج السنة (4/236- 238).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[37] المصدر السابق (4/220).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[38] المصدر السابق (6/347).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[39] تلبيس إبليس: ص (135).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[40] تاريخ المدينة لابن شبة (1/200)، البداية والنهاية (5/253).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[41] المفهم للقرطبي (3/564).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[42] منهاج السنة (6/347).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[43] البداية والنهاية (5/253).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[44] المصدر نفسه (5/251).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[45] السنن الكبرى للبيهقي (6/301).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[46] البداية والنهاية (5/253).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[47] الانتصار للصحب والآل: ص (434).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[48] البخاري رقم 4240رقم 175.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[49] الانتصار للصحب والآل: ص(434).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[50] البخاري رقم 6077.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[51] المفهم (12/73).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[52] شرح صحيح مسلم (12/73).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[53] مسلم رقم 2450.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[54] أباطيل يجب أن تمحى من التاريخ: ص(108).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[55] الشيعة وأهل البيت: ص(77).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[56] الاستيعاب (4/378).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[57] الشيعة وأهل البيت: ص(77)، كتاب سليم بن قيس: ص (255).<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[58] المختصر من كتاب الموافقة: ص (68) في سنده ضعف.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[59] مسلم رقم 1759.<o:p></o:p></span></b></p> <p style="LINE-HEIGHT: 150%; MARGIN: 0cm 0cm 10pt" dir="rtl" class="MsoNormal" align="justify"><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" lang="AR-SA">[60] الدوحة النبوية: ص(62، 63).</span></b><b><span style="LINE-HEIGHT: 150%; FONT-FAMILY: 'Simplified Arabic','serif'; FONT-SIZE: 10pt" dir="ltr"><o:p></o:p></span></b></p> <p align="justify"> </p>
التعليقات